27 Ekim 2011 Perşembe

Aritmetik ve Mantıksal ifadeler

Aritmetik İfadeler
Bir programın istenilen işleri yerine getirebilmesi için hesap yapabilmesi ve
bu hesaplar sonucunda elde edilen değerleri saklayabilmesi gerekmektedir.
Genel olarak tüm programlama dillerinde aritmetik işlemler şu şekilde
tanımlanmıştır:
Değer|Değişken {aritmetik operatör} Değer|Değişken
Bu tip bir gösterimde Değer denilen kesim sabit bir değeri temsil eder.
Değişken ise içerisinde her an farklı bir değer tutabilecek bir tanım ifade
eder. Aritmetik Operatör ise aritmetik işlemin özünü oluşturan bir işleçtir.
Aritmetik Operatör
Kısaca dört işlem olarak da ifade edebileceğimiz işleçlerdir. Çoğunlukla
dört tanedirler ve cebirde kullanılan öncelikleri aynı şekilde kullanırlar.
*  Çarpma işlemini gösteren işleçtir. Bölme ile eş önceliklidir.
/   Bölme işlemini gösteren işleçtir. Çarpma ile eş önceliklidir.
+  Toplama işlemini gösteren işleçtir. Çıkarma ile eş önceliklidir.
-   Çıkarma işlemini gösteren işleçtir. Toplama ile eş önceliklidir.
Temel olarak bu işleçler her programlama dilinde bulunur. öncelikleri
yukarıdaki sırada olduğu gibidir. Eş öncelikli aritmetik ifadeler bulunursa
bu ifadelerde işlem soldan sağa doğru yapılır.
Bu işlem önceliklerini değiştirmek için her programlama dilinde "(", ")"
(Parantez aç-kapa) ifadelerini bulabilirsiniz.
Bunlardan hariç olarak bazen üz alma operatörlerinden bahsedilebilir.
bazen de mod operatörü ve tam bölme operatörü gibi değişik ve standart
olmayan operatörler yar alabiliyor.
Aritmetik Operand
Aritmetik ifadelerde işleme giren tarafların her birine aritmetik operand
yani aritmetik işlenen denir. yukarıdaki tanımda Değer|Değişken ikilisinin
her biri işlenen yani operand tanımını sağlar. Bir aritmetik ifade de bir çift
operand ve bir operatör minimum olması gereken ifadelerdir. Ancak daha
fazla aritmetik işlenen ve işleç olabilecektir. Örneğin A * B + (12 + B)
işlemi de bir aritmetik ifadedir.
Değer Aktarma deyimi
Genellikle bir aritmetik ifade ile hesaplanan değer başka bir değişkene
aktarılır. Bu işlem çoğunlukla "=" sembolü ile gerçekleştirilir. Ancak başka
bir komut, sembol veya ifade ile de bu değer aktarılması yapılabilir.
Mantıksal ifadeler
Bir değerin başka bir değer ile karşılaştırılması sonucu doğru veya yanlış
sonuç elde edebilen ifadelerdir.
Mantıksal operatörler ve karşılaştırma operatörlerinin değişik alternatiflerle
bir araya gelmesinden oluşur ve şu şekilde ifade edilir:
Değer|Değişken|Aritmetik ifade {Karşılaştırma Operatörü}
Değer|Değişken|Aritmetik ifade
Karşılaştırma Değimi {Mantıksal operatör} Karşılaştırma Değimi
Karşılaştırma Operatörü
İki değer veya aritmetik ifadeyi bir biriyle karşılaştırmayı sağlayan
sembollerdir.
=          İki değerin eşit olup olmadığı karşılaştıran işleçtir.
>, >=    İki değerden soldakinin sağdakine oranla büyük olup olmadığını
            veya büyük eşit olup olmadığı kontrol eden operatördür.
<, <=    İki değerden soldakinin sağdakine oranla küçük olup olmadığını
            veya küçük eşit olup olmadığı kontrol eden operatördür.
<>        İki değerin farklı olup olmadığını karşılaştırılan işleçtir.
A>=8    ifadesi a değişkeni içindeki değeri 8 den büyük mü diye karşılaştırır.
A<>12   ifadesi a değişkeni içindeki değer 12’den farklı mı diye karşılaştırır.
Mantıksal Operatör
Birden fazla mantıksal karşılaştırma deyiminin birleştirilmesini sağlayan
işleçlerdir. VE, VEYA gibi ifadelerdir. Bu operatörler mantıksal ifadelerden
iki veya daha fazlasının mantıksal doğruluk tablolarına göre
birleştirilmesini sağlar.
VEYA için doğruluk tablosu
P     Q         P VEYA Q
D   D        D
D   Y        D
Y    D       D
Y    Y       Y
VE için doğruluk tablosu
P    Q     P VE Q
D    D        D
D    Y        Y
Y    D        Y
Y    Y        Y
Son mantıksal operatör DEĞİL operatörü olup tek işlenen alır ve aldığı
işlenenin mantıksal değilini alır. Yani doğru olan değeri yanlışa yanlış olan
değeri doğruya çevirir.
P       DEĞİL(P)
D       Y
Y       D
Örneğin bir değişken içindeki değerin 1 ile 10 arasında olup olmadığını
kontrol eden ifade şu şekildedir: (A>=1 VE A<=10). Bu tür ifadeler
yazılırken dikkat edilmelidir örneğin (A>=1 VE A<=10) yerine yanlışlıkla
(A>=1 VEYA A<=10) yazılması her zaman doğru sonuç üretecektir. Yada
(A=3 VE A=8) gibi bir ifade de asla doğru olamayacaktır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder